فوم الاستومری و مصرف آن در جهت عایق کاری حرارتی از مؤثرترین روشها برای بهینهسازی مصرف انرژی و جلوگیری از اتلاف انرژی در ساختمانها به شمار میآید. این مواد عایق، با جلوگیری از انتقال حرارت در مناطق مختلف ساختمان نظیر سقف، کف و دیوارها، موجب افزایش کارایی انرژی میشوند. همچنین عایقکاری لولهها و سطوح سرد و گرم به بهبود این فرآیند کمک میکند. به طور کلی، استفاده صحیح از فوم الاستومری میتواند تا ۵۵ درصد در مصرف انرژی گرم و سرد صرفهجویی ایجاد کند. این مقاله به بررسی جامع فومهای الاستومری و ویژگیهای فیزیکی آنها بر پایه NBR و EPDM میپردازد.
فوم الاستومری با وجود قیمت بالاتر نسبت به پشمسنگ و پشمشیشه، به دلیل عدم نیاز به پوششهای اضافی در کاربردهای دما پایین، از نظر اقتصادی به صرفه هستند. این فومها دارای دوام و پایداری بسیار مناسبی هستند. سریعترین روش برای عایقکاری حرارتی سیستمهای لولهکشی آماده و ساختهشده، استفاده از انواع فومهای الاستومری است. این نوع فومها دارای ضرایب انتقال حرارت پایین و انعطافپذیری بالا هستند و برای فضاهای محدود کاری بسیار مناسب میباشند. انواع مختلف فوم الاستومری از مواد سلولی انعطافپذیر با ساختار سلول بسته تولید میشوند. همچنین در بازار صنعت ساختمان و تأسیسات، این فومها تحت عناوینی چون عایق الاستومری، عایق پتویی، عایق رولی الاستومری و عایق صفحهای الاستومری شناخته میشوند.
فوم الاستومری دارای ویژگیهایی نظیر عملکرد حرارتی خوب، مقاومت در برابر شعله و دود، و ضد خوردگی هستند و همچنین به محیط زیست آسیب نمیزنند. این عایقها میتوانند در طیف دمایی وسیعی کارایی داشته باشند و نسبت به شرایط جوی مقاومت خوبی از خود نشان دهند. نصب این فوم ها نیز به سادگی انجام میشود. از مزایای دیگر آنها میتوان به سختی و استحکام مناسب، نفوذناپذیری در برابر هوا، مقاومت در برابر آب و همچنین انتقال بخار آب اشاره کرد.
فوم های الاستومری معمولاً از ترکیب پلیمرهایی همچون NBR و PVC ساخته میشوند. همچنین محصولات فوم الاستومری از ترکیب NBR و EPDM که در برابر نور UV مقاوم هستند تولید میگردند. این عایقها به صورت فومهای سلول بسته و انعطافپذیر تولید میشوند که ویژگیهای عایقی آنها مانند رسانایی حرارتی و سهولت در نصب را تحت تأثیر قرار میدهد. با این حال، خصوصیات فیزیکی این مواد عمدتاً به نوع پلیمر پایه بستگی دارد که شامل مقاومت در برابر دماهای بالا، قابلیت انعطاف در دماهای پایین و ضریب اصطکاک آنها میشود.
فوم الاستومری به عنوان یک نوع ماده عایق برای حرارت، برودت و صدا، در صنایع و پروژههای ساختمانی مختلف کاربردهای گوناگونی دارد. این فوم ها به دلیل ویژگیهای ویژهای که دارد، نظیر منعطف بودن، مقاومت به رطوبت و کارایی بالا، در حوزههای مختلف به کار گرفته میشود. فوم الاستومری نه تنها کمک به کاهش هزینههای انرژی و بهبود عملکرد تجهیزات میکنند، بلکه ایمنی و راحتی بیشتری را برای کاربران فراهم میسازند. در ادامه، برخی از کاربردهای مهم این نوع فوم معرفی میشود:
۱. عایقکاری لولهها
سیستمهای سرمایشی و گرمایشی: فوم الاستومری در عایقکاری لولههای آب گرم و سرد و همچنین سیستمهای HVAC به کار میرود تا از اتلاف حرارت و برودت جلوگیری نماید.
لولههای هوا: این فوم ها به منظور عایقکاری کانالهای هوا و لولههای تهویه به منظور کاهش مصرف انرژی و جلوگیری از رطوبت مورد استفاده قرار میگیرد.
۲. عایقکاری تجهیزات مکانیکی
چیلرها و بویلرها: استفاده از فوم الاستومری به بهبود عملکرد تجهیزات با حفظ دما و کاهش مصرف انرژی کمک می کند.
پمپها و مخازن: فوم های الاستومری در عایقکاری پمپها و مخازن باعث افزایش کارایی و ارتقاء عمر تجهیزات میشوند.
۳. عایقکاری ساختمانها
دیوارها و سقفها: فوم الاستوری در دیوارها و سقفها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارت و بهبود کارایی انرژی مورد استفاده قرار میگیرد.
نقاط حساس: در نقاطی که امکان نفوذ رطوبت وجود دارد، فوم الاستومری بهترین انتخاب است.
۴. عایقکاری سازههای صنعتی
برای پیشگیری از آسیبهای ناشی از حرارت و رطوبت در کارخانهها و مناطق صنعتی، فوم الاستومری کاربرد مناسبی دارد.
۵. عایقکاری صوتی
کاهش نویز: فوم الاستومری به عنوان عایق صوتی در استودیوهای ضبط، سالنهای کنسرت و مجتمعهای مسکونی برای کم شدن آلودگی صوتی و داشتن فضایی آرام کاربرد دارد.
۶. عایقکاری تجهیزات الکتریکی
این نوع فوم به عنوان یک عایق ایمن برای تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی که گرما تولید میکنند، کاربرد دارد.
۷. عایقکاری سیستمهای خورشیدی
در سیستمهای خورشیدی حرارتی، استفاده از فوم الاستومری به بهبود کارایی و کاهش اتلاف حرارت کمک می کند.
۸. عایقهای ضد حریق
فوم الاستومری ویژگیهای ضد حریق دارد و در مکانهایی که ایمنی آتش اولویت دارد، مورد استفاده قرار می گیرند.
گروه صنعتی لینکران نخستین و برترین تولیدکننده عایق الاستومری در ایران شناخته میشود. این شرکت در سالهای متمادی موفق به کسب عنوان بهترین تولیدکننده عایق الاستومری از سوی وزارت صنعت و معدن شده است. محصولات لینکران از نظر کیفیت با دیگر نمونههای خارجی رقابت میکنند و به دلیل طراحی و تولید کامل آنها در داخل کشور با استفاده از تخصص و مهارتهای مهندسین و نخبگان ایرانی، دارای قیمت مناسبتری نسبت به محصولات وارداتی هستند.
این شرکت با بهرهگیری از تکنولوژی نوین و بروزرسانی تجهیزات تولید، توانسته طراحی و تولید عایقهای الاستومری را در کارخانه خود واقع در شهرک صنعتی شمسآباد به شکلی چشمگیر از نظر بصری و شیمیایی ارتقا دهد و قابلیت اجرای آنها در پروژههای سخت را فراهم کند. یکی از مهمترین پیشرفتهای عایق لینکران، به کارگیری مواد آنتی میکروبیال در ترکیبات اولیه آن است.
همچنین لینکران برای عایق الاستومری تولیدی خود نشان استاندارد دانش نماد از سازمان استاندارد ملی ایران نیز دریافت نموده است.
انواع عایق الاستومری بر اساس کاربردهای مختلف (حرارتی، برودتی و صوتی) و همچنین شکلهای مختلف (لولهای، رولی و پنلی) به دستههای زیر تقسیمبندی میشوند: